Tìm hiểu công nghệ vi sinh là gì? Vai trò của công nghệ vi sinh
Tác giả: Phạm Hồng Ánh
Công nghệ vi sinh là một trong những lĩnh vực được ưu tiên phát triển mạnh mẽ hiện nay, tuy nhiên ở Việt Nam công nghệ này vẫn chưa được phổ biến. Nhiều người còn đặt ra những câu hỏi như công nghệ vi sinh là gì? Nó có quan trọng không? Hay những câu hỏi tương tự như thế liên quan đến nghề nghiệp trong ngành công nghệ vi sinh. Hãy cùng theo dõi bài viết để rõ hơn về công nghệ đặc biệt này.
1. Khái quát công nghệ vi sinh là gì?
Công nghệ vi sinh có tên tiếng anh là Microbial Technology được biết đến là một phần quan trọng không thể thiếu trong công nghệ sinh học hay công nghệ nghiên cứu vi sinh vật. Là một trong những lĩnh vực được đầu tư, chú trọng nghiên cứu phát triển hiện nay.
Hiểu rõ hơn, công nghệ vi sinh hay công nghệ sinh học vi sinh được định nghĩa là bất kỳ công nghệ nào sử dụng trong các hệ thống vi sinh, các vi sinh vật. Hoặc trích xuất các kết quả nghiên cứu từ chúng, để ứng dụng sản xuất, sửa đổi các sản phẩm, quy trình và ứng dụng cho các mục đích cụ thể khác nhau. Công nghệ vi sinh sử dụng kỹ thuật vi sinh để nghiên cứu những vi sinh vật như vi khuẩn cực nhỏ như nấm, vi rút, nguyên sinh vật và các loại vi sinh khác.
Công nghệ vi sinh bao gồm các phương pháp nghiên cứu, nuôi cấy, phân tách, xác định vi khuẩn và tìm phương pháp ứng dụng kết quả thu được vào trong đời sống. Công nghệ vi sinh mô tả việc ứng dụng và sản xuất vi khuẩn, nấm, men, vi rút, xem xét các công nghệ liên quan đến các sản phẩm chuyển hóa của vi sinh vật.
Công nghệ vi sinh tuy nghiên cứu những sinh vật vi mô nhưng nó lại nghiên cứu hầu hết môi trường sống trên trái đất vì vi sinh vật có thể sống trong các môi trường như đất, nước, thức ăn, ruột của động vật hay những môi trường như suối nước nóng, đá, sông băng, biển,.... Nơi nào có vi sinh vật sinh sống thì các nhà nghiên cứu vi sinh cũng sẽ xem xét để đánh giá và đưa ra kết quả một cách chuẩn xác nhất từ đó tạo ra những ứng dụng vi sinh hiệu quả.
Tuy nhìn qua có vẻ công nghệ vi sinh có tầm vĩ mô hơi xa lạ với chúng ta, nhưng thực tế nó lại ở rất gần ngay trong cuộc sống. Nó có thể là cách chúng ta muối dưa, cà; ủ men rượu, bia; ủ rơm, rác; sử dụng các chất hóa học để phân hủy; hay chúng ta sử dụng thuốc, được tiêm những loại vắc xin phòng bệnh khác nhau;.... Những điều gần gũi như thế đều liên quan đến việc nghiên cứu của công nghệ vi sinh, sinh học.
Xem thêm: Nhân viên qc vi sinh
2. Vai trò của công nghệ vi sinh
Công nghệ vi sinh có ứng dụng rộng rãi trong đời sống những lĩnh vực được ứng dụng như nông nghiệp, công nghiệp, y dược, vệ sinh an toàn và bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm.
Xem thêm: Ngành sinh học ra làm gì- Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên
2.1. Ứng dụng công nghệ vi sinh vào đời sống
- Công nghệ vi sinh trong trồng trọt và chăn nuôi :
Công nghệ vi sinh nghiên cứu, sản xuất ra những sản phẩm có lợi cho hoạt động nuôi trồng: Ví dụ những phân bón vi sinh thân thiện với môi trường, các loại giống mới thông qua công nghệ tạo giống. Các sản phẩm bảo quản giống an toàn và công nghệ, sản phẩm lên men trong quá trình ủ rơm rạ, chất thải nông nghiệp để làm tăng chất dinh dưỡng cho đất và môi trường nước. Hoạt động chăn nuôi thì có những sản phẩm men, bã bia, thức ăn nhiều vi lợi khuẩn cho động vật từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm đầu ra cũng như tối ưu hóa quá trình chăn nuôi và trồng trọt.
- Lĩnh vực công nghiệp vi sinh:
Công nghệ vi sinh là công nghệ cao, tiên tiến đóng góp cho hoạt động công nghiệp thực phẩm, công nghiệp xử lý chất thải và những ngành công nghiệp liên quan khác. Công nghệ vi sinh nghiên cứu ra những sản phẩm tốt cho sức khỏe như sữa uống lợi khuẩn, phô mai, các sản phẩm nhân tạo có chưa vi sinh vật tốt. Về phía an toàn thực phẩm có những chất bảo quản, lên men thân thiện và an toàn được cho sản xuất hàng loạt nhằm đảm bảo sức khỏe của con người. Công nghệ xử lý chất thải cũng ứng dụng vi sinh vật vào, tạo ra những chất xử lý thân thiện và nhanh chóng ít gây ô nhiễm môi trường.
- Y tế trong công nghệ vi sinh:
Công nghệ vi sinh đóng góp cho quá trình sản xuất thuốc, các chất dinh dưỡng mới, đóng góp vào quá trình xét nghiệm, vaccine phòng bệnh, kháng sinh và một số chất khác trong y học. Công nghệ vi sinh khi kết hợp với công nghệ sinh học đã chứng tỏ sức mạnh của mình trong ngành y học, khi sản xuất những sản phẩm, kháng thể mới nhằm phòng, chữa, ngăn chặn và chuẩn đoán những căn bệnh nguy hiểm.
Tuy nhiên có một sự thật là có những vi sinh vật gây nên những căn bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh máu trắng, …. Mà các nhà vi sinh vật học vẫn chưa nghiên cứu và phát triển được những kháng thể để ngăn chặn những căn bệnh này.
- Phát triển môi trường bền vững nhờ công nghệ vi sinh:
Công nghệ vi sinh đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn và cải tạo môi trường. Nhờ thúc đẩy hoạt động nông nghiệp và công nghiệp xử lý rác thải, chất thải thì những vấn đề như đất đai bị ô nhiễm, hay thảm thực vật chết được cải tạo đáng kể.
Có nhiều loại vi sinh vật được ứng dụng vào quá trình xử lý nước thải công nghiệp, giảm bớt ô nhiễm môi trường nước. Các loại phân hữu cơ vi sinh cũng dần thay thế những phân bón hóa học có hại cho môi trường. Những chế phẩm nông nghiệp mới cũng đóng góp vào phát triển những thuốc sinh học vi sinh bảo vệ động thực vật, thức ăn chăn nuôi hữu cơ có lợi cho vật nuôi từ đó cũng đảm bảo được môi trường trong sạch và phát triển bền vững hơn.
2.2. Công nghệ vi sinh trong việc nghiên cứu khoa học
Công nghệ vi sinh có đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu khoa học. Công việc gồm nghiên cứu, phát hiện và xây dựng bộ chủng vi sinh vật phục vụ cho ứng dụng vào các lĩnh vực khác nhau. Thực hiện nghiên cứu đặc điểm sinh lý hóa vi sinh vật từ đó xem xét quá trình biến đổi của vi sinh trong những môi trường khác nhau. Nghiên cứu những sự tương tác giữa các vi sinh vật với nhau để từ đó trích xuất và xem xét cấu trúc cũng như sự biến động của quần xã, quần thể vi sinh vật.
Trong hoạt động nghiên cứu khoa học, công nghệ vi sinh còn thực hiện và khảo sát tính di truyền học của các vi sinh vật, từ đó đánh giá và đưa ra những kết quả đóng góp vào quá trình ứng dụng y tế hay môi trường.
Xem thêm: Ngành Sinh học ứng dụng ra làm gì? Khám phá ngay cơ hội việc làm
3. Cơ hội nghề nghiệp ngành công nghệ vi sinh
Công nghệ vi sinh là một phương pháp liên quan đến nhiều ngành nghề có xu hướng phát triển trong tương lai. Các vị trí trong ngành nghề này có thể kể đến như: Công nghệ thực phẩm, nghiên cứu sinh học tế bào, nhà vi sinh vật học, hóa sinh và các ngành nghề liên quan như sản xuất thực phẩm, kiểm soát môi trường, xét nghiệm y học, nghiên cứu và phát triển nông nghiệp.
Những ngành nghề hot ứng dụng công nghệ vi sinh hiện nay mà bạn có thể tham khảo đó là chuyên viên an toàn thực phẩm, nhà nghiên cứu trong các trung tâm, viện nghiên cứu khoa học. Làm xét nghiệm tại các bệnh viện, chuyên viên sinh học, vi sinh tại các công ty thực phẩm, chuyên gia kiểm tra an toàn thực phẩm.
Với ngành công nghệ vi sinh đòi hỏi kiến thức chuyên môn của người làm trong vị trí này phải cao vì thế những đặc quyền, quyền lợi trong ngành này cũng rất nhiều. Lương khi làm việc nghiên cứu công nghệ vi sinh có thể rất cao, cao hơn so với mức thu nhập trung bình đầu người hiện nay.
Xem thêm: Việc làm hóa học sinh học
4. Gợi ý cách tìm việc trong ngành công nghệ vi sinh
Vì công việc trong ngành công nghệ vi sinh không được phổ biến như các ngành khác nên việc tìm kiếm công việc liên quan đến ngành này cũng khiến nhiều người gặp khó khăn. Mách bạn một số cách có thể tìm kiếm công nghệ vi sinh một cách dễ dàng hơn.
Tham gia vào các nhóm tìm hiểu, nghiên cứu khoa học, sinh học, tìm việc trên các trang web chính thức của những viện hoặc trung tâm nghiên cứu khoa học của nhà nước hoặc những công ty thực phẩm hàng đầu.
Bạn cũng có thể dễ dàng tìm việc hơn khi tìm việc làm ngành vi sinh thông qua những trang web tuyển dụng uy tín. Truy vào trang web viecday365.com để tham khảo những công việc nghiên cứu vi sinh được đăng tải nó sẽ giúp cho bạn đến gần với công việc mình mong muốn.
Qua bài viết công nghệ vi sinh là gì? Bạn đã có thể xác định được công nghệ vi sinh có vai trò quan trọng trong cuộc sống. Đánh giá được những ứng dụng của nó và tìm hiểu thêm được nhiều ngành nghề liên quan đến công nghệ vi sinh. Hy vọng bài viết sẽ có thể đáp ứng được sự tò mò của bạn về công nghệ vi sinh.