Chế độ thai sản – Quyền lợi của người lao động khi mang thai

1. Người lao động cần đáp ứng điều kiện hưởng chế độ thai sản là gì?

Hưởng chế độ thai sản được bộ luật bảo hiểm xã hội 2024 có quy định về các đối tượng được hưởng chế độ này khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc như sau:

Thứ nhất, người lao động là nữ mang thai.

Thứ hai, người lao động là nữ khi sinh con cũng được hưởng chế độ thai sản.

Thứ ba, điều kiện hưởng chế độ thai sản là khi người lao động nhân con nuôi nhưng đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi sẽ có chế độ thai sản cho người nhận con nuôi.

Thứ tư, chế độ thai sản cho nữ trong trường hợp đặt vòng tránh thai, hoặc triệt sản để không mang bầu.

Thứ năm, điều kiện hưởng bảo hiểm thai sản trong trường hợp chồng đóng bảo hiểm xã hội có vệ sinh con sẽ được chế độ thai sản khi chồng tham gia BHXH.

Thứ sáu, quy định hưởng chế độ thai sản có áp dụng với trường hợp người lao động nữ trong trường hợp mang thai hộ và cả người mẹ sẽ nhận con sau khi đứa bé được sinh ra.

Một số điều cần chú ý về thời gian tham gia bảo hiểm để được hưởng chế độ thai sản đối với các đối tượng cụ thể như sau:

Một là, để được hưởng bảo hiểm xã hội theo quy định mới nhất của pháp luật thì cần tham gia bảo hiểm từ đủ 6 tháng trở lên và trong vòng 12 tháng trước khi sinh hoặc bạn nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi cho các đối tượng là nữ lao động sinh con, nhân và nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi, người nhờ mang thai hộ và người mang thai hộ.

Hai là, trong trường hợp người lao động phải nghỉ việc để dưỡng thai theo yêu cầu và chỉ định từ bác sĩ thì sẽ được hưởng chế độ thai sản khi đóng bảo hiểm từ đủ 3 tháng trở lên và đóng liên tục trong vòng 12 tháng.

Ba là, trong trường hợp bạn bị chấm dứt hợp đồng lao động nhưng đã đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ, khi sinh con hoặc nhân nuôi con dưới 6 tháng tuổi vẫn được chế độ thai sản khi chấm dứt hợp đồng hoăc thôi việc.

2. Cách tính tiền mới nhất cho chế độ thai sản hiện nay

Nếu bạn đã tham gia bảo hiểm xã hội và đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm thai sản cụ thể và chỉ tiết được quy định tại luật thai sản mới nhất như sau:

2.1. Quy định nghỉ chế độ thai sản chính xác là thế nào?

Chế độ thai sản mới nhất có quy định rất cụ thể về thời gian nghỉ thai sản và chi tiết về số ngày nghỉ của lao động nữ khi mang thai, hoặc liên quan đến thai sản như sau:

Thứ nhất, thời gian hưởng nghỉ thai sản cho việc khám thai trong thai kỳ là được phép nghỉ 1 ngày để đi khám thai và trong quá trình mang thai tối đa là 5 lần, tuy nhiên với những người ở xa hoặc có bệnh tật ảnh hưởng có thể được phép nghỉ làm 2 ngày để đi khám thai trong 1 lần. Đặc biệt chỉ tính những ngày làm việc tại công ty và không tính với các ngày nghỉ lễ tết và nghỉ hàng tuần của công ty.

Thứ hai, chế độ nghỉ thai sản cho người lao động trong trường hợp đi hút thai, sẩy thai, nạo hoặc thai bệnh lý, chết lưu thái với thời gian nghỉ được chia cụ thể là 10 ngày đối với thai nhi dưới 5 tuần tuổi; 20 ngày đối với thai nhi từ 5 tuần – 13 tuần tuổi; 40 ngày đối với thai nhi từ 13 tuần – 25 tuần tuổi; và 50 ngày nghỉ chế độ thai sản cho thai nhi trên 25 tuần tuổi. Tuy nhiên, những ngày nghỉ này được tính cả những ngày nghỉ lễ tết và ngày nghỉ hàng tuần của người lao động.

Thứ ba, chế độ nghỉ thai sản mới nhất về thời gian nghỉ sau khi sinh con của thai sản là 06 tháng. Trong trường hợp thai phụ sinh đôi sẽ được hưởng với chế độ thai sản sinh đôi, và từ bé thứ hai trở đi thai sản sẽ được thêm 1 tháng nghỉ cho chế độ thai sản khi sinh đôi, hoặc sinh từ 2 con trở lên trong 1 lần sau sinh. Tuy nhiên, trong trường hợp sau sinh dưới 2 tháng con bị chết thì thời gian nghỉ thai sản của phụ nữ còn 4 tháng tính từ ngày sinh con; trên 2 tháng tuổi thì thời gian nghỉ chế độ thai sản sau sinh là 02 kể từ ngày con chết; Trong trường hợp mẹ chết sau sinh hì cha sẽ có chế độ được hưởng thai sản theo quy định của pháp luật hiện hành.

Thứ tư, quy định về nghỉ thai sản cho việc thực hiện các biện pháp tránh thai cụ thể là đặt vòng tránh thai đối với nữ được quyết định nghỉ thai sản 7 ngày; sử dụng biện pháp triệt sản là 15 ngày.

Thư năm, với trường hợp nhân con nuôi thì bạn cũng được hưởng với chế độ thai sản khi nhận con nuôi về nghỉ thai sản là đến khi con được đủ 6 tháng tuổi.

Việc làm y tế - dược tại Hà Nội

2.2. Cách tính tiền trợ cấp thai sản nhanh chóng và chuẩn xác

Chế độ thai sản BHXH bạn sẽ nhận được các khoản tiền phụ cấp thai sản cụ thể như sau:

Thứ nhất, cách tính chế độ thai sản mới nhất cho trợ cấp lần 1 có công thức là mức trợ cấp 2 lần mức lương cơ bản của người lao động, mức trợ cấp mới nhất hiện nay là 2.980.000đ và bắt đầu từ tháng 7/2024 sẽ là 3.2 triệu đồng.

Thứ hai, cách tính tiền chế độ thai sản cho người tham gia bảo hiểm xã hội cụ thể như sau:

Mức hưởng tiền chế độ hàng tháng = 100% x mức tiền lương trung bình của 6 tháng đóng bảo hiểm trước khi nghỉ thai sản. Đó là cách tính tiền chế độ thai sản khi đáp ứng đủ điều kiện được hưởng bảo hiểm thai sản của người lao động theo quy định của pháp luật hiện hành.

Việc làm chăm sóc khách hàng

3. Hiểu biết về chế độ thai sản  cho chồng như thế nào?

Chắc chắn vẫn còn rất nhiều người nghĩ rằng chế độ thai sản chỉ là quyền lợi của nữ giới, tuy nhiên thì theo quy định của pháp luật hiện hành có cả chế độ thai sản cho nam hoặc cho người chồng cũng có chế độ nghỉ thai sản và tiền thai sản như phụ nữ khi vợ mang thai hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi như sau:

3.1. Quy định về chế độ thai sản về nghỉ thai sản đối với chồng

Chế độ thai sản đối với nam được nghỉ quy định trong bộ luật bảo hiểm xã hội tại điều 34 như sau:

Thứ nhất, được nghỉ 5 ngày thai sản khi vợ sinh thường.

Thứ hai, trong trường hợp vợ sinh mổ hoặc được hưởng chế độ thai sản khi sinh non dưới 32 tuần tuổi sẽ được nghỉ 7 ngày.

Thứ ba, trong chế độ thai sản đối với nam giới sẽ được hưởng quyền lợi nghỉ 10 trong trường hợp sinh 3 bé trở lên. Đặc biệt với mỗi bé sinh ra, người chồng sẽ được nghỉ thêm 3 ngày.

Thứ tư, trong trường hợp vợ sinh đôi và phải mổ thì chồng có chế độ nghỉ thai sản sinh mổ theo quy định của pháp luật là 14 ngày.

3.2. Chia sẻ cách tính chế độ thai sản cho nam chính xác

Chế độ thai sản của chồng cũng được hưởng chế độ trợ cấp 1 lần và tiền chế độ cụ thể là:

+ Trợ cấp 1 lần được tính theo công thức bằng 2 lần lương cơ bản theo quy định của luật bảo hiểm xã hội.

+ Tiền chế độ sẽ được tính theo công thức là:

Mức tiền chế độ thai sản cho chồng = mức tiền bảo hiểm đóng trung bình trong 6 tháng trước khi nghỉ chế độ / số ngày đi làm x số ngày nghỉ.

Việc làm bảo hiểm

4. Hồ sơ và quy trình để được hưởng, giải quyết chế độ thai sản bao gồm?

4.1. Cần chuẩn bị hồ sơ như thế nào để hưởng chế độ thai sản?

Chế độ thai sản bảo hiểm xã hội khi làm hồ sơ để được hưởng quyền lợi của mình sẽ được chia thành như sau:

Thứ nhất, hồ sơ cho lao động nữ sinh con được hưởng chế độ thai sản bao gồm, giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh của con, chế độ thai sản khi thai chết lưu cũng cần có giấy chứng tử của con; hoặc mẹ chết, giấy xác nhận của nơi sinh hoặc các cơ sở y tế; giấy ra viên, bệnh án của mẹ nếu con chết sau khi sinh; giấy chứng nhận việc hoạt động dưỡng thai của thai sản.

Thứ hai, hồ sơ để được hưởng chế độ bảo hiểm thai sản khi sẩy thai, nạo, hút, khám thai, thai chết lưu, bệnh lý hoặc các biện pháp để tránh thai bao gồm: nếu bạn phải điều trị ngoại trú thì cần cho chứng nhận nghỉ việc hưởng bhxh và kèm với giấy ra viên tại cơ sở y tế mà bạn thực hiện 1 trong các hoạt động trên. Chế độ thai sản khi sảy thai chỉ nữ giới được hưởng bảo hiểm này.

Thứ ba, hồ sơ để được hưởng chế độ thai sản cho nam khi vợ đẻ bao gồm: giấy khai sinh của con hoặc giấy chứng sinh bản sao; giấy xác nhận trong trường hợp thai phụ phải mổ hoặc chế độ thai sản cho mẹ sinh con non dưới 32 tuần tuổi.

4.2. Thủ tục để được hưởng chế độ thai sản đúng quy định pháp luật

Để có thể được hưởng bảo hiểm xã hội về thai sản đối với cả nam và nữ cần thực hiện theo đúng các bước quy trình như sau:

Bước 1: Tuần thủ về thời hạn giải quyết chế độ thai sản là 45 ngày sau khi bạn đi làm lại, và nộp hồ sơ về cho đơn vị, công ty bạn đang làm việc để được giải quyết chế độ thai sản cho người lao động. Trong trường hợp bạn hết hợp đồng lao động sẽ được hưởng chế độ thai sản khi hết hợp đồng lao động bằng việc mang sổ bảo hiểm xã hội đến cơ quan có thẩm quyền để được giải quyết vấn đề.

Bước 2: Công ty, doanh nghiệp hay chính là người sử dụng lao động sẽ lập hồ sơ và nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội trong vòng 10 ngày kể từ khi người lao động nộp đủ hồ sơ.

Bước 3: Sau khi nhận được hồ sơ từ các công ty, cơ quan, doanh nghiệp thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ tiến hành giải quyết hồ sơ và chi trả bảo hiểm thai sản cho người lao động đúng theo quy định của pháp luật và sau khi nhận được hồ sơ thì trong vòng 10 ngày bạn sẽ nhận được tiền bảo hiểm và 5 ngày đối với người lao động thôi việc tại nơi làm việc cũ trước khi sinh con hoặc nhận con về nuôi.

Việc làm bảo hiểm tại Hà Nội

5. Thông tin về việc nghỉ dưỡng sức sau sinh của lao động nữ như thế nào?

Luật nghỉ chế độ thai sản đã được quy định về việc nghỉ thai sản với từng trường hợp cụ thể ở trên và sau khi sinh là 6 tháng. Tuy nhiên trong trường hợp đến ngày đi làm bạn vẫn chưa đủ sức khỏe để làm việc thì chế độ thai sản về nghỉ dưỡng sau sinh cho sản phụ như thế nào.

Sau khi sản phụ hết 6 tháng nghỉ thai sản và trong vòng 30 ngày đầu tiên sau khi trở lại làm việc bình thường mà không đủ sức khỏe để đáp ứng công việc có thể nghỉ dưỡng sức sau sinh theo quy định của pháp luật từ 5 – 10 ngày. Tùy thuộc với từng trường hợp cụ thể như tối đa thêm 10 nếu sinh tư 2 con trở lên, 7 ngày cho sinh mổ và 5 ngày cho các trường hợp còn lại.

Khi nghỉ dưỡng sức sau sinh theo quy định của pháp luật bạn vẫn được hưởng tiền thai sản bằng 30% mức lương cơ sở.

Nếu bạn đang có thắc mắc về sinh con thứ 3 có được hưởng BHXH không thì cầu trả lời là có, bạn sẽ được hưởng chế độ nghỉ thai sản nhiều hơn khi sinh con thứ ba trong một lần đẻ. Nhiều công ty còn hỗ trợ và tạo chế độ thai sản về sớm 1 tiếng cho nhân viên sau khi sinh con.

6. Bật mí những việc cần làm trước khi sinh

Nếu bạn đã có quyết định về việc sinh em bé, muốn giảm bớt gánh nặng về kinh tế và dễ dàng hơn trong việc nghỉ sau sinh trong các doanh nghiệp thì việc cần làm trước khi sinh là hãy tham gia bảo hiểm xã hội cho thai sản, tiếp theo đó là tìm hiểu kiếm thức về thai sản và đi khám bác sĩ để đảm bảo sức khỏe của bạn có thể mang thai an toàn và một thai nhi khỏe mạnh.

Hy vọng với chia sẻ về chế độ thai sản trong bài viết này sẽ giúp ích cho người lao động có thai, có ý định nhân con nuôi đối với cả lao động nữ và nam.